Regionale aanpak alcohol misbruik
Jarenlang overmatig alcoholgebruik kan leiden tot ernstige cognitieve stoornissen die het dagelijkse leven van mensen flink kunnen belemmeren. Problemen met aandacht, geheugen en planning kunnen wijzen op (alcoholgerelateerde) cognitieve stoornissen. Dit uit zich in initiatiefloosheid, een beperkt ziekte-inzicht en moeite om met problemen om te gaan.
Sinds september 2014 is Vincent van Gogh gestart met nazorgbehandeling bij mensen thuis. Dit om te voorkomen dat er een te groot appèl wordt gedaan op de cognitieve vaardigheden die door chronisch alcoholgebruik zijn aangetast Een pilot die een enorme vlucht heeft genomen doordat deze als innovatie opgenomen is in de leertuin ‘Samenspel’ (waarin wij met partners samenwerken aan nieuwe technieken en vormen van zorg en ondersteuning).
Tijd voor actie
De thuisbehandeling is nu onderdeel van het behandelaanbod van ons Centrum voor Korsakov en alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen. Serge Walvoort, innovatieleider en klinisch neuropsycholoog: “In de kliniek merkten we dat de overgang naar huis een te grote stap was, we zagen mensen terugvallen. Met de inzet van ambulante casemanagers wilden we het terugvalpercentage terugdringen. Dat is gelukt, het aantal heropnames nu is aanzienlijk lager vergeleken met 2012/2013. Tegelijkertijd verkorten we met nazorg thuis ook de klinische opnameduur.”
“In de kliniek wordt onderzocht welke vaardigheden intact zijn en welke ondersteuning behoeven die nodig zijn in het alledaagse leven (huishouden, budgetteren en financiën, zelfzorg en gezond eten, vrijetijdsbesteding en dagbesteding). De casemanager die de cliënt thuis gaat begeleiden sluit in de kliniek al aan bij gesprekken en denkt mee over het inrichten van de dagstructuur en situatie thuis, gaat in gesprek met ketenpartners (zoals gemeente, huisarts of een dagbestedings-organisatie) en familie en naasten en helpt vervolgens bij het implementeren van alle geleerde vaardigheden in de thuis-situatie. De ervaring leert dat drie keer per week een urinecontrole (UC) helpend is om abstinentie (geheelonthouding) na te streven. De casemanager monitort de UC’s. Zo zien we het direct als iemand weer heeft gedronken, als het nodig kunnen we onmiddellijk ingrijpen waardoor veel leed voorkomen kan worden. De reacties van cliënten en omgeving op de thuisbehandeling zijn zeer positief”.
Vroegtijdig inspringen
“In het verlengde van deze ontwikkelingen hebben we het ambulantiseringsnetwerk alcoholgerelateerde cognitieve stoornissen opgericht” vervolgt Serge. “Samenwerking, de verbinding zoeken en kennis delen staan hierin centraal. Partners zijn gemeenten, politie, woningbouwverenigingen, Leger des Heils, huisartsen en andere zorg- en welzijnsorga-nisaties. Vooral de gemeente is een belangrijke signaleerder en regievoerder. Vaak beginnen problemen bij alcoholmisbruik namelijk al met huurachterstand, overlast op straat, schulden, arbeids- en relatieproblemen. Allemaal zaken die opgepikt worden door gemeenten of andere partijen in het netwerk. Door deze samenwerking kunnen we vroegtijdig inspringen om opname te voorkomen. Ik vind het mooi om te zien dat alle partijen exact hetzelfde willen. We hebben een gezamenlijk doel: grote problemen en leed bij burgers en overlast door langdurig alcoholmisbruik verminderen of zelfs voorkomen.”
Esther Verhaeg, gemeente Horst aan de Maas:
“De situatie voorheen: een inwoner van gemeente Horst kampt met een alcoholverslaving en cognitieve problemen en er volgde een tijdelijke klinische behandeling. Hij of zij keerde terug en een onze gebiedsteammedewerker werd ingeschakeld. Het ene traject werd afgesloten, het andere opgestart. Dit is verleden tijd. Wat we nu doen is samen optrekken. Wij worden tijdens de opname al betrokken en na de opname werken de casemanager van Vincent van Gogh en onze gebiedsteammedewerker samen. Waar Vincent van Gogh de behandelexpertise heeft, kennen wij de organisaties, instellingen en alle (vrijwillige en sociale) initiatieven in de wijken van Horst. Iets wat erg belangrijk is na een opname; samen kijken we hoe het leven van de cliënt eruit komt te zien. Zoals Serge Walvoort benoemde schakelen we ook aan de voorkant nu veel gemakkelijker. Als wij het vermoeden hebben dat iemand problemen heeft door alcoholmisbruik schakelen we Vincent van Gogh om te kijken wat we samen voor die persoon kunnen betekenen. We weten van
elkaar waar we goed in zijn. Voor onze inwoners kan deze samenwerking in de leertuin veel betekenen.”